Van gedesoriënteerd stilstaand op een berg na een lange klim – naar bewust bewegen vanuit zichzelf en zijn kwaliteiten.
Leo loopt zijn appartement uit, direct de bossen in, als ik hem spreek aan het begin van de ochtend. Hij spreekt de waardering voor deze plek uit: “Het is lekker stil hier, echt heerlijk rustig. En ik merk dat ik daar heel goed op ga. Wij woonden in Amsterdam en daar waren te veel prikkels, te druk, te gehaast en hier kan ik echt aandacht hebben voor dingen,” vertelt hij enthousiast.
Aandacht voor zijn diverse hobby’s, bijvoorbeeld. Hij heeft zich eerder vol enthousiasme gestort op het maken van meubels, waardoor zijn huis nu gevuld is met zijn eigen creaties. Zijn interessegebieden reiken verder: van gedragsleer tot elektrotechniek en recentelijk ook wiskunde. Hij verklaart: “Ik vind heel veel dingen leuk, ik denk dat ik de rijkdom zoek van al die verschillende perspectieven.”
Gedurende ons gesprek wordt duidelijk dat vooral Leo’s zelfbewustzijn en zijn perspectief op zichzelf en anderen sterk veranderd zijn sinds hij deelnam aan het Gump-programma, nu bijna twee jaar geleden. Het valt op dat Leo enorm helder kan verwoorden wát dit precies is. Niet veel mensen weten emotionele- en gedachteprocessen zo duidelijk te vatten. Leo’s zorgvuldige keuze van woorden is symbolisch voor de bewustheid die hij in zijn gedrag en handelen heeft, iets dat versterkt is sinds hij het persoonlijk leiderschap programma van Gump volgde via zijn werkgever APG.
Waar stond je toen je het persoonlijk leiderschap programma instapte?
“Stilstaand na een lange klim op een berg. Ik was net over van PwC naar APG. En ook bij PwC had ik al wel eens het beeld dat ik een berg aan het beklimmen was. Ik heb vanuit het opleidingstraject VMBO – MBO – HBO- Universiteit heel hard gewerkt om op een bepaald punt te komen. Hoog op die berg dus. Maar toen zat ik bij PwC en nam ik een keer de tijd om te stoppen met klimmen en om te draaien en eens te kijken: waar sta ik nou? Waarom zit ik hier? Ik kon toen geen antwoord vinden op die vraag.”
Dat besef was dus al bij PwC. Wat gebeurde er toen?
Ik maakte de stap naar APG, maar ook daar kwamen niet heel veel antwoorden op die vragen. Daar kwam ik eigenlijk na de eerste 4 maanden tot de conclusie dat het toch wel meer hetzelfde laken een pak is. Die vragen bleven.”
Ondanks je verandering, stond je dus nog steeds op die berg. Lastig?
“Het was dubbel. Ik was dankbaar dat APG dit soort trajecten heeft. Aan de andere kant was het ook wel een soort van confronterend. Ongemakkelijk. Ik wilde op dat moment eigenlijk niet toegeven aan het idee wat in mijn hoofd omhoog kwam: “je zou wel eens heel veel geïnvesteerd kunnen hebben in iets wat je eigenlijk helemaal niet wil, wat zonde”. Dat was daarmee een tweestrijd met mezelf; ga ik toegeven dat dit daadwerkelijk de situatie is?“
Wat bedoel je met ‘die situatie’?
“Het perspectief van ik besef wel dat ik niet lekker op mijn plek zit en daar moet ik wat mee, maar ik heb geen alternatief. Als ik dit ga toegeven, dan moet ik ergens onderaan beginnen. Het Gump programma bracht mij het perspectief van nee, je kan prima vanuit je persoonlijke visie en al ontwikkelde talenten andere keuzes maken.“
Welk onderdeel van het persoonlijk leiderschap kompas bracht de grootste verandering in jouw perspectief?
“Dat de kwaliteiten waarvan ik dacht dat ze zo belangrijk waren, helemaal niet de kwaliteiten bleken te zijn die mij hadden gebracht op het niveau waar ik nu op mag opereren. Dat waren maar een aantal futiliteiten. Ja oké, ik snap iets van financiële systemen en hoe we dat geregeld hebben met elkaar. Maar die kennis, daar zit het hem niet in. Het gaat om het leiderschap wat ik toon naar mezelf en naar anderen. De saamhorigheid die ik zoek en de harmonie die ik breng, de verbinding die ik maak. Ik dacht dat ik geïnvesteerd had in skills die helemaal niks waard zijn op een andere plek, maar ik bleek over skills te beschikken die misschien wel heel veel waard zijn op een andere plek. Talenten die überhaupt gewoon al heel veel waard zijn voor mezelf en dat ik niet mijn eigenwaarde af laat hangen van mijn salarisniveau en de functietitel en wellicht ook wel het specifieke bedrijf waar ik werk.”
Het klinkt alsof het inzicht in je kwaliteiten veel heeft gedaan. Wat brengt dit?
“Voorheen heb ik denk ik heel veel keuzes gemaakt waarvan ik dacht: dat is verstandig om te doen. Niet zozeer een keuze vanuit: dat vind ik ook echt leuk om te doen. En in het Gump programma leerde ik dat je echt visie kan hebben op jezelf. Dat je talenten en kwaliteiten hebt die je van elkaar kan onderscheiden, maar die je ook ten opzichte van andere mensen onderscheiden en dat je dat als basis kan gebruiken voor je keuzes.”
Je kiest dus meer voor jezelf, vanuit je eigen talenten.
“Voorheen was ik meer meegegaan in het ‘vindt mij leuk, vindt mij aardig, ik ben het waard, hou van mij, bevestig mij’. Nu heb ik dat niet meer nodig vanuit extern, maar komt dat vanuit intern. Daar kan ik me dan zowel heel rustig en krachtig in voelen en denken: ja, ik heb dus genoeg aan mezelf. Dat voedt ook het zelfvertrouwen.“
En verder? Wat is er nog meer in gang gezet?
“Ik kwam erachter dat ik het contact met mijn familie miste. En nu ik weer een stuk verder ben zie ik in dat die behoefte voornamelijk voortkwam uit de ‘houd van mij, bevestig mij’. Dat is ook weer die externe prikkel. Deze behoefte heb ik overigens wel opgevolgd.
Een bepaalde bewustwording, zo klinkt het. Kom je dat nog op andere gebieden tegen?
“Al met al heeft het hele programma me veel meer rust gegeven in mijn eigen basis. Ik reageer anders in situaties: als er een stressvolle situatie is dan blijf ik langer rustig in plaats van mee te gaan in hard geroep. Maar ook richting anderen ben ik minder oordelend; ik kan zeggen wat het met mij doet, maar vanuit een liefdevolle plek in plaats van een oordeel. Het wordt ook zichtbaar in kleine dingen. We waren bijvoorbeeld de badkamer aan het verbouwen en de partij waarmee we dat doen gaat al mijn grenzen over. Vroeger had ik rollebollend met ze op straat gelegen. Nu zei mijn vriendin “dit hadden we een jaar geleden niet moeten doen, dat had jij niet getrokken met die gasten.”
Hoe zit het nu met het beklimmen van die berg? Waar sta je, als je omkijkt?
“Ik kan die vragen nu beantwoorden. Ik ben op een plek waarbij ik mijzelf intellectueel kan meten aan mijn medespelers. Ik zie het leven niet meer zo serieus, maar meer als een spel of een soort van theatervoorstelling. In mijn baan kan ik mijn hersencapaciteit en de kwaliteiten die ik heb kwijt. En dat vind ik leuk. Ik gun mezelf wel de ruimte om beter te onderzoeken wat ik leuk vind en daar komt wiskunde en techniek als hobby ook vandaan.“
En waar ga je naar toe?
“Ik heb altijd een stip op de horizon gehad: het harde werken, het klimmen op die berg. En als ik kijk naar waar heb ik nou écht genoten de afgelopen jaren, wat heeft het een leven gemaakt, zijn dat de dingen die ik niet had gepland. Dus waar sta ik over 5 jaar? Ik ben benieuwd wat er in het toneelspel voor mij weggelegd is. “